Địa lý Châu_Mỹ

Xem thêm thông tin: Địa lý Bắc MỹĐịa lý Nam Mỹ

Điểm cực Bắc của châu Mỹ nằm trên đảo Kaffeklubben, cũng là điểm trên mặt đất ở cực bắc của Thế giới.[27] Điểm cực Nam nằm trên quần đảo Nam Thule, mặc dù đôi khi chúng được coi là một phần của châu Nam Cực.[28]

Lục địa châu Mỹ có chiều Bắc Nam dài nhất trong số các châu lục. Khoảng cách từ 2 cực của nó, bán đảo Boothia ở phía Bắc CanadaMũi Froward tại Patagonia của Chile là gần 14.000 km (8.700 dặm).[29]

Điểm cực Tây của phần lục địa nằm trên bán đảo Seward tại Alaska; đảo Attu, xa hơn về phía tây bờ biển Alaska, được coi là cực Tây của châu Mỹ. Ponta do Seixas ở Đông Bắc Brasil là điểm cực Đông của lục địa,[29] trong khi Nordostrundingen tại Greenland, là điểm cực Đông của toàn châu lục.

Địa hình

Aconcagua, điểm cao nhất tại châu Mỹ

Địa hình phía tây châu Mỹ bị chi phối bởi dãy Cordillera châu Mỹ, với dãy Andes chạy ở vùng ven biển phía tây Nam Mỹ[30]dãy núi Rocky cùng các dãy Cordillera Bắc Mỹ khác chạy dọc theo phần phía tây của Bắc Mỹ.[31] The Dãy Appalachian dài 2300 km (1429 mile) chạy dọc theo bờ biển phía đông của Bắc Mỹ từ Alabama đến Newfoundland.[32] Phía bắc của dãy Appalachian, Dãy Bắc Cực chạy dọc bờ biển phía đông của Canada.[33]

Các dãy núi có các đỉnh cao nhất là Andes và Rocky. Trong khi các đỉnh cao thuộc Sierra NevadaDãy Cascade, không có nhiều đỉnh cao trên 4.000 feet. Tại Bắc Mỹ, 1 lượng lớn dãy núi cao trên 14.000 ft (4.267,2 m) xuất hiện tại Hoa Kỳ và cụ thể là tiểu bang Colorado. Đỉnh cao nhất của châu Mỹ nằm trên dãy Andes, Aconcagua thuộc Argentina; tại Bắc Mỹ Denali tại Alaska là đỉnh cao nhất.

Giữa các dãy núi ven biển tại Bắc Mỹ là một khu vực bằng phẳng. Đồng bằng Nội địa trải rộng trên lục địa với dộ cao thấp.[34] Khiên Canadia chiếm 5 triệu km² ở Bắc Mỹ và nói chung là khá bằng phẳng.[35] Tương tự như vậy, đông bắc của Nam Mỹ là vùng đất bằng phẳng của bồn địa Amazon.[36] Cao nguyên Brasil ở phía đông khá bằng song có một số biến đổi trong địa hình, trong khi xa hơn về phía nam là các vùng đất thấp rộng lớn Gran ChacoPampas.[37]

Thủy văn

Đồng bằng châu thổ MississippiBão Katrina

Với các dãy núi ven biển và đồng bằng nội địa, châu Mỹ có một số lưu vực sông lớn. Lưu vực sông lớn nhất tại Bắc Mỹ là Mississippi, đây cũng là lưu vực sông lớn thứ 2 thế giới.[38] Hệ thống sông Mississippi-Missouri chảy trên địa phận 31 tiểu bang của nước Mỹ, hầu hết thuộc Đại Bình nguyên Bắc Mỹ, nằm giữa dãy núi Rocky và Appalachian. Đây là sông dài thứ 4 trên thế giới.

Tại Bắc Mỹ, phía đông của dãy Appalachian không có các con sông lớn song có nhiều dòng chảy theo hướng đông ra Đại Tây Dương. Các con sông chảy từ vùng trung tâm của Canada ra vịnh Hudson. Ở bờ biển phía tây Bắc Mỹ, các dòng sông chính bao gồm sông Colorado, sông Columbia, sông Yukon, và sông Sacramento.

Lưu vực sông lớn nhất tại Nam Mỹ là Amazon, đây cũng là hệ thống sông có dung tích dòng chảy lớn nhất thế giới.[39] Hệ thống sông lớn thứ hai của Nam Mỹ là sông Paraná, bao phủ một diện tích 2,5 triệu km².[40]

Khí hậu

Khí hậu châu Mỹ thay đổi đáng kể giữa các khu vực. Khí hậu rừng mưa nhiệt đới xuất hiện ở những nơi gần xích đạo như rừng Amazon, rừng sương mù châu Mỹ, FloridaDarien Gap. Tại dãy núi RockyAndes, các ngọn núi cao thường có tuyết phủ.

Vùng Đông Nam của Bắc Mỳ thường xuất hiện nhiều cơn bão và lốc xoáy, trong đó phần lớn lốc xoáy xảy ra tại thung lũng Tornado ở Hoa Kỳ.[41] Nhiều khu vực tại Caribe cũng phải hứng chịu các ảnh hưởng từ bão. Các hình thế thời tiết này được tạo ra do sự va chạm của khối không khí khô và mát từ Canada và khối không khí ẩm và ấp từ Đại Tây Dương.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Châu_Mỹ http://www.paginadigital.com.ar/articulos/2008/200... http://www.abc.net.au/worldtoday/content/2005/s134... http://www.cbc.ca/montreal/features/religion/chris... http://www.civilization.ca/cmc/education/teacher-r... http://www.civilization.ca/cmc/education/teacher-r... http://www.evergreen.ca/nativeplants/learn-more/ar... http://www.pc.gc.ca/eng/docs/r/pfa-fap/sec1.aspx http://redpath-museum.mcgill.ca/Qbp/Natural%20Hist... http://www.statcan.ca/Daily/English/030513/d030513... http://www40.statcan.ca/l01/cst01/demo30a.htm?sdi=...